Bán hàng trong trường hợp nào không phải đăng ký hộ kinh doanh?

Căn cứ khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, trong các trường hợp sau không phải đăng ký hộ kinh doanh (trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện).

– Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối.

– Những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ, làm dịch vụ có thu nhập thấp (Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương).

Như vậy, trường hợp bán tạp hóa, bán rau thịt, bán phở, bún, miến… tại nhà một cách thường xuyên, ổn định thì vẫn phải đăng ký hộ kinh doanh theo quy định. Trường hợp ở nhà trồng rau, có gì thì mang ra bán rau đó, không phải đăng ký thành lập hộ kinh doanh.

Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 62 Nghị định 122/2021/NĐ-CP, nếu không đăng ký thành lập hộ kinh doanh trong những trường hợp phải đăng ký theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng.

Hiện nay, trường hợp đăng ký hộ kinh doanh thì phải đóng thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng với mức thuế suất theo Phụ lục I Thông tư 40/2021/TT-BTC. Đối với hoạt động bán buôn, bán lẻ các loại hàng hóa (trừ giá trị hàng hóa đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng), mức thuế suất thuế giá trị gia tăng là 1%, thuế thu nhập cá nhân là 0,5%.

Việc thực hiện đóng thuế theo phương pháp kê khai hoặc thuế khoán (tuy nhiên, theo Nghị quyết 198/2025/QH15 thì từ ngày 1/1/2026, không áp dụng phương pháp thuế khoán mà chuyển sang phương pháp kê khai).

Lưu ý: Việc đăng ký hộ kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định nêu trên sẽ bảo đảm an toàn về mặt pháp lý, hoạt động kinh doanh được diễn ra liên tục, ổn định.

Hiện nay, đối với các khoản thanh toán nhỏ (như ăn tô bún, uống ly nước mía…) không bắt buộc phải thanh toán không dùng tiền mặt. Tuy nhiên, trường hợp những quán ăn, nhà hàng trước đây có cho phép thanh toán chuyển khoản nhưng nay bắt buộc chỉ nhận tiền mặt của khách hàng thì có “dấu hiệu tiêu cực về thuế”; do đó, cơ quan thuế có thể vào cuộc thanh kiểm tra để xác định vi phạm và xử lý sai phạm (nếu có).